Vreemdelingendossiers

Stille getuigen van het verleden

Victor P.

Victor P. is een Oekraïner die tijdens de Tweede Wereldoorlog dwangarbeid moet verrichten in Duitsland. Tijdens de terugtocht van het Duitse leger vlucht hij westwaarts. Hij raakt bij de geallieerde legers en reist in oktober 1944 door naar Verviers. In oktober 1947 vertrekt Victor naar een kamp voor ontheemde personen in de regio rond München, maar hij bedenkt zich snel en keert nog in december van dat jaar terug, ditmaal als arbeider in de mijn Beringen. In september 1953 verlaat hij België opnieuw voor enkele maanden, om vervolgens in steenkoolmijn van Winterslag te gaan werken.

Eind 1955 heeft Victor P. genoeg van het leven als mijnwerker en vestigt hij zich in Antwerpen. In 1957 huwt hij er Anna K., een vaderlandsloze vrouw van Russische origine, met wie hij een gezin sticht. Victor is intussen erkend als VN-vluchteling en zijn toekomst lijkt rooskleurig. Toch verloopt zijn verblijf niet vlekkeloos. Begin 1960 wordt een ministerieel besluit uitgevaardigd dat Victor het verbod oplegt om nog de gerechtelijke arrondissementen van Antwerpen, Gent en Brugge te betreden. Dat het verbod net geldt voor steden met belangrijke havens is wellicht geen toeval: Victor wordt beschuldigd van het verspreiden van anticommunistische propaganda onder Sovjet-zeelieden. Deze politiek getinte activiteiten worden niet gesmaakt door de overheid, maar aangezien Viktor het vluchtelingenstatuut bezit, is uitwijzing geen optie. Vanuit die optiek is een verbanning uit diens woonplaats in Antwerpen het best mogelijke “Belgisch compromis”.

Viktor vestigt zich vervolgens met zijn gezin in Brussel, waar hij aan de slag gaat als correspondent. Zijn echtgenote is dan al geruime tijd werkzaam als laborante. In 1969 is het stof rond de affaire gaan liggen en  krijgt Viktor groen licht op een verzoek tot naturalisatie. Ook zijn echtgenote wordt nog datzelfde jaar Belg. De nationaliteitswijziging betekent de opheffing van het ministerieel besluit van 1960 en het daaraan verbonden vestigingsverbod.